“Het afgelopen decennium heb ik duidelijk ingezien hoe buitengewoon essentieel leefstijl is in zowel het voorkomen als het herstellen van ziekten”
Femke van Leeuwen, bedrijfsarts bij ArboNed (arbodienst voor het MKB), begeleidt zowel grote als kleine bedrijven en hun werknemers. Ze is de voorzitter van onze nationale werkgroep Werk en Leefstijl, waar ze actief werkt aan het bevorderen van gezonde leefstijl en leefstijlgeneeskunde binnen de werkomgeving. Daarnaast geeft ze les aan co-assistenten en jonge bedrijfsartsen en zet ze zich in voor de integratie van leefstijl in dit vakgebied.
Femke deelt haar enthousiasme voor leefstijl om drie redenen: “Het begon met mijn vroege ervaring: mijn vader overleed op jonge leeftijd aan leefstijlgerelateerde ziekten, wat ik pas na mijn studie geneeskunde volledig begreep. Tien jaar geleden steeg de pensioenleeftijd en kreeg ik te maken met bezorgde werknemers die zich afvroegen hoe ze hun werk gezond konden volhouden en even bezorgde werkgevers die hun medewerkers gezond naar hun pensioen wilden leiden. Duurzame inzetbaarheid werd een belangrijk gespreksonderwerp en vond zijn weg in het bedrijfsbeleid. Ten slotte werd tijdens de coronapandemie duidelijk dat mensen met een minder gezonde leefstijl kwetsbaarder zijn, wat mijn derde motivatie is.”
Hoe worden we gezond oud?
"Hoe worden we gezond oud? Dit is de kernvraag. Zieke werknemers willen niet alleen hun gezondheid terug, maar ook hun rol thuis en op het werk kunnen blijven doen. Leefstijl speelt bij het voorkomen van ziekte en het bevorderen van herstel een cruciale rol. En het verhoogt het welzijn zowel thuis als op het werk. Aangezien we veel tijd op het werk doorbrengen, is aandacht voor leefstijl ook daar van belang. Als adviseur help ik graag werknemers en werkgevers om ziekte en verzuim te voorkomen. Het Leefstijlroer is een uitstekend gespreksinstrument voor advisering. Het benadrukt dat een gezonde leefstijl ook op de werkvloer te bevorderen is.”
Eigen regie
“Wat me altijd opvalt, is hoezeer ziekte zowel werknemers als werkgevers belast. Beiden willen snel herstel en zijn op zoek naar manieren om hieraan bij te dragen, om weer enige controle te hebben. Leefstijl speelt hierbij een cruciale rol: weten wat je kunt doen om je herstel te bevorderen geeft mensen weer kracht. Ook bij psychisch verzuim kan leefstijl een aanzienlijke bijdrage leveren aan preventie en herstel. Het is altijd inspirerend om te horen dat het werkt – bijvoorbeeld dat beter slapen en meer energie realiteit worden door eenvoudige stappen zoals meer bewegen.”
Preventie
“Het meest boeiende aspect voor mij is ziektepreventie, waar arbodiensten actief mee bezig zijn. Dit omvat zaken als de Risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E), het Preventief medisch onderzoek (PMO) en het preventief spreekuur. In de bedrijfsgeneeskunde staat gezond en veilig werken centraal. Het weghalen van rookruimtes is een positieve stap in preventie, en het is geweldig om te zien hoe bedrijven dit oppakken door deze ruimtes om te vormen tot plekken voor tafeltennis en darten. Dit is niet alleen goed voor de gezondheid, maar bevordert ook de teamspirit en het werkplezier!”
Werkgroep Leefstijl en Werk
De Werkgroep Werk en Leefstijl fungeert als een kennisbron voor collega's die vragen hebben over leefstijl in relatie tot werk, zowel qua inhoud als praktische toepassing. Dit multidisciplinaire team bestaat uit experts uit diverse gezondheidsdomeinen die allemaal gedreven zijn om aan dit cruciale thema te werken. Het doel is om een gezonde leefstijl en leefstijlgeneeskunde te integreren in de werkomgeving.
Opleiden jonge dokters en bedrijfsartsen
Enkele keren per jaar doceert Femke aan co-assistenten van het Erasmus MC en traint ze jonge bedrijfsartsen. Ze zorgt er steevast voor dat leefstijl hierbij aan bod komt. Leefstijl is van groot belang bij het voorkomen van ziekte en het bevorderen van herstel, en het verhoogt het welzijn zowel thuis als op het werk: “Werk is belangrijk voor ons medische professionals en is net zo belangrijk voor onze patiënten. Het geeft verbondenheid, structuur en betekenis, betekent veel meer dan alleen het maandelijkse salaris.”
"Ik droom ervan dat bedrijfsartsen en arbodiensten hun focus op leefstijl versterken”
Over haar visie voor werkend Nederland zegt Femke: "Ik droom ervan dat bedrijfsartsen en arbodiensten hun focus op leefstijl versterken en dat werkgevers en werknemers meer samenwerken voor een gezondere leefstijl op het werk en daarbuiten. Ik wens dat elke bedrijfsarts en taakgedelegeerde automatisch leefstijl bespreken bij elk contact met werkgever of werknemer. Zo kunnen we ziekte en langdurig verzuim helpen voorkomen en tegelijkertijd de band tussen werkgever en werknemer versterken."